Ertuğrul Özkök
EN GÜÇLÜ GENEL YAYIN DİREKTÖRÜ HANGİ BAŞLIKLA BEST SELLER OLDU
Hafta sonu Berlin’deydim.
Kitapçıların vitrininde arkadaşım Kai Diekmann’ın yeni çıkan kitabı vardı.
Kitap şu sıralar en çok satanlar listesinde birinci 10’a girdi.
Adı da çok enteresan ve iddialı…
EN GÜÇLÜ GENEL YAYIN BEN BRADLEE Mİ HASAN CEMAL Mİ GÜNERİ CIVAOĞLU MUYDU
Kitabın ismini vermeden evvel kendimce değerli gördüğüm bir sorudan başlayayım.
Eski bir genel yayın direktörü olarak bana sorsanız…
“Dünyanın gelmiş geçmiş en güçlü genel yayın direktörü kimdi?”
Washington Post’un efsane direktörü Ben Bradlee mi?
Nasır Mısır’ının devlet gazetesi El Ahram’ın eski direktörü Hasan Heykel mi?
1970’li yılların Türkiye’sinde, sağ eğilimli Tercüman gazetesini Fransız Figaro kadar tesirli hale getiren, sonra kendi kurduğu gazeteyi tepeye çıkaran Güneri Cıvaoğlu mu?
1980’li yıllarda Cumhuriyet üzere sol muhafazakar bir gazeteyi Guardian kalitesinde çağdaş bir gazete dönüştüren Hasan Cemal mi?
Veya bir vakitler Sovyetler Birliğinin La Pravda’sının ismini bile bilmediğimiz bir direktörü mi?
BANA SORARSANIZ EN GÜÇLÜ GENEL YAYIN DİREKTÖRÜ ARKADAŞIM KAİ’DI
Evet bana sorarsanız “Kai Diekmann’dı” derim.
Yani Almanya’nı Bild gazetesinin eski genel yayın direktörü.
Güçlü derken kastettiğim şey, siyasi, toplumsal, kültürel bahislerdeki tesiri değil…
Evet Almanya’da Cumhurbaşkanı istifa ettiren bir gazeteyi yönetiyordu.
Bir gazete direktörünü hiçbir vakit siyasalları “Devirmesi”, o bakanı, bu yöneticiyi istifa zorunda bırakmasıyla değerlendirmedim.
Yönettiği gazeteye getirdiği yenilikler, medya bölümünü dönüştürme gücüne bakarak yaptım değerlendirmemi.
Kai benim gözümde işe o denli bir genel yayın direktörüydü.
DAVOS’UN SEÇTİĞİ DÜNYANIN EN TESİRLİ 10 MEDYA İNSANINDAN İKİSİ
Çok satan bir Bulvar gazetesini, ana özelliklerini koruyarak toplumda çok tesirli bir mecra haline dönüştürdü.
Çok da mertti ve gücünü oturduğu koltuktan değil, Alman medyasının yerleşik nizamının paradigmalarını kıran idaresi ve anlayışından alıyordu.
İkimiz de Davos’ta toplanan Dünya Ekonomik Forumu tarafından seçilen “Dünyanın en tesirli 100 medya kişisi” kümesinde yer aldık.
Neredeyse 12 yıl boyunca, Thomas Mann’ın “Büyülü Dağ” romanını yazdığı Schatzalp Oteli’nde kaldık.
Burada kümesinin verdiği akşam davetlerinde Alman iş dünyasının ve siyasetinin en büyüklerinin Kai’la konuşmak için sarfettiği çabası gözlerimle gördüm.
EN GÜÇLÜ DEVRİNDE KOLTUĞUNDAN KALKIP NEDREN SİLİKON VADİSİNE GİTTİ
İşte o denli günlerin birinde, yani mesleğinin tepesindeyken Genel Yayın Direktörlüğü koltuğunu bırakarak Silikon Vadisi’nde Palo Alto’ya gitti.
Bir mesken kiraladı ve Bild’den 5 arkadaşı ile birlikte bir yıl boyunca dijital geleceğin kalbinin attığı bu yerde, vadinin en önde gelen genç isimleriyle tanıştı, konuştu, öğrendi.
Tekrar genel yayın direktörlüğü koltuğuna oturduğunda artık dijital dönüşümün Almanya’daki öncüsüydü.
900 BİN SATAN BILD ARTIK KAĞIT BASKIYI DURDURMAYI TARTIŞIYOR
Kağıt gazetenin tepetaklak gittiğini görmüş ve Bild’e dijital dönüşümünü yaptırmıştı.
Bild’in bir vakitler 5 milyon olan tirajı bugün 900 binlere inmiş durumda.
Ancak gazetenin dijital versiyonunun 22 milyon takipçisi var.
Ve Bild, hergün 900 bin adet sattığı kağıt baskısını kaldırmayı rahatlıkla tartışıyor.
Bana nazaran New York Times’la birlikte dijital dönüşümü en başarılı yapmış gazete o.
Ayrıca Springer kümesi bugün Washington’un en tesirli siyasi internet sitesi olan “Politico” ile Amerika’nın en tesirli iktisat mecralarından biri olan “Insider’ın” da sahibi.
Kai’ın tahminen de en büyük başarısı işte buydu.
KENDİM “BEN HÜRRİYET’TİM” DİYE BAŞLIK ATABİLİR MİYDİM
Kai geçen hafta gazetecilikte geçen günlerini anlattığı kitabını çıkardı.
Penguen yayınlarından çıkan kitabın ismi çok savlı:
“Ich War Bild…”
Yani “Ben Bild’dim…”
Voooaaaav dedim.
Çok tezli bir başlık.
Ben bu türlü bir kitap yazsam ismini “Ben Hürriyet’tim” koyabilir miydim?
Asla…
Evet Hürriyet tarihinin en uzun müddetli genel yayın direktörüydüm.
Ama ardımda Sedat Simavi’nin kurduğu, Erol Simavi’nin devam ettirdiği sağlam bir işverenlik geleneği; Necati Zincirkıran’ın içerik yenilikçiliği, Nezih Demirkent’in teknolojik yenilikçiliği vardı.
Ve ardımda Aydın Doğan üzere şirket idaresini çağdaş ve güçlü bir yetenekle yürüten bir işverenin takviyesi olmasaydı orada bir şey yapmam mümkün değildi.
Ama itiraf edeyim, Kai’ın kitabının kapağında “Ben Bild’dim” başlığını gördüğümde hiç yadırgamadım.
Çünkü bunu söyleme hakkına sahip bir genel yayın direktörü kim olabilir deseniz, aklıma gelecek iki isimden biri odur.
Öbürü de tahminen Ben Bradlee’ydi…
Hak edilmiş bir başlıktır ve kitap işte bu başlıkla Almanya’da en çok satan kitaplar listesinde birinci 10’a girdi.
TÜRKİYE KISMI BİR KADEH ÖKÜZGÖZÜ İLE BAŞLIYOR
Kitap’ta Türkiye ile ilgili çok geniş bir kısım var.
O kısım Boğaz’da enteresan bir geceyle başlıyor.
Ve birinci paragrafta bir Türk şarabının ve üzümünün ismi geçiyor.
Kayra Imperal Öküzgözü…
Kai Diekmann’ın Türkiye’de sevdiği şarap.
İstanbul’un önde gelen simalarının yer aldığı bir davette herşey devam ederken birdenbire bir telaş başlıyor ve önündeki şarap kadehi kaldırılıyor.
Çünkü Cumhurbaşkanı Erdoğan salona giriyor ve bir anda masalardaki bütün alkollü içecekler kaldırılıyor, herkes kendine çeki sistem veriyor.
Diekmann Erdoğan’la yaptığı mülakatları, onun takımıyla mektuplaşmalarını anlatıyor.
HEDEF GÖSTERİLİNCE MESKENİNİN ÖNÜNDEKİ ARABASI YAKILDI
Ama bütün kısma hakim olan en besbelli his büyük bir Türkiye sevgisi.
Oradan öğreniyoruz ki, büyük kızı Yella kendi isteği ile bir yıl Türkiye’de okudu.
Hem de terörün en yüksek olduğu yıl.
Neredeyse 15 yıldır bütün yaz tatillerini Türkiye’de geçiriyor.
Pandemi ve terör yıllarında bile Türkiye gelmiş ve bütün Almanlara “Hiç çekinmeyin siz de tatilinize buraya gelin” daveti yaptı.
Buna karşılık birtakım Türk yayınlarının maksadı olmuş.
Evinin önündeki arabası yakılmış.
Kitapta Cumhurbaşkanı Erdoğan’la birlikte çekilmiş 3 fotoğrafı da yer alıyor.
DUVARI YIKAN ÜÇ BAŞKANI BİR ORTAYA GETİRMEYİ BAŞARDI
Dünyanın önde gelen önderlerini tanımış mülakat yapmış.
Putin, Beşar Esad, Trump, Papa, Dalay Lama bunlardan bir kaçı.
Berlin Duvarı’nın yıkılmasında en büyük tesiri olan Bush, Gorbaçov ve Kohl’u yan yana getirmiş, duvardan alınan küçük modülleri üçüne de imzalatarak birtakım insanların şahsi müzelerine armağan etmişti.
Kohl’un en âlâ dostlarından biriydi.
Mezarının yerini bile Kohl’un eşiyle birlikte belirlediler.
Cenazesini merasim yerine götüren teknede tabutun yanındaki üç beş bireyden biri de oydu.
Ama birebir vakitte Lady Gaga, Johnny Depp, Tom Cruise da arkadaşı.
GENEL YAYIN DİREKTÖRLÜĞÜNDEN AYRILDIĞI GÜN NELER OLDU
Bild’in genel yayın direktörlüğünden ayrılma kararını eşi Katia’dan sonra bildirdiği birinci iki üç arkadaşından biri de bendim.
“Kai artık neler olacak biliyor musun” dedim.
“Her gün gelen telefon ve bildiri sayısı daha birinci gün dörtte teğe inecek…”
Ayrıldıktan bir hafta sonra İstanbul’a geldi ve daha hava alanından beni aradı ve şunu söyledi:
“Ertuğrul dediğin motamot çıktı. Evvelden Berlin’den İstanbul’a geldiğimde telefonumda en az 15-20 yanıtsız arama, 20-30 WhatsApp bildirisi ve email olurdu. Biraz evvel indiğimde bir tane bile yoktu…”
Dünyanın en güçlü genel yayın direktörlerini ve politikleri bekleyen ortak yazgıdır bu…
Hayat basitleşir…
HER YIL BİRLİKTE WAGNER DİNLEMEYE GİDİYORUZ
Kitapta benden “Arkadaşım ve Soulmate’im” dişe kelam ediyor.
İkimiz de misyonlarımızdan ayrıldık..
Dostluğumuz daha da ağırlaşarak devam ediyor.
Onun sayesinde, her yıl dünyada en güç bilet bulunan müzik şenliği Bayreuth’a gidip Wagner operalarını dinliyoruz.
Almanya’nın en tesirli toplumsal medya içerik üretici şirketlerinden biri olan Storymachine’i kurdu.
Berlin’in göbeğinde tarihi bir binada çalışıyor.
Eşi Katia iç yer dizayncısı ve mükemmel bir iş yeri kurdu.
Kai önümüzdeki ay 59 yaşına girecek. Hala çok fit ve acaip spor yapıyor.
Hala Almanya’nın en cazibeli erkeklerinden biri.
BİR KADEH ÖKÜZGÖZÜ İLE BAŞLAYAN TÜRKİYE KISMI İKİ SÖZ İLE BİTİYOR
Bir kadeh Öküzgözü şarabı ile başlayan Türkiye kısmı çok duygusal bir cümleyle bitiyor:
“Türkiye’de epey yılım geçti en büyük hüznüm Türkçeyi öğrenememekti.
Ama benim için çok gerekli iki kelimeyi çok güzel biliyorum:
‘Teşekkür ederim…”
Ve ‘Hürriyet…”